Antik Britanya

Antik Britanya Roma yönetimi

Britanya (Büyük Britanya olarak da bilinir), Britanya Adaları'nın en büyüğüdür ve Avrupa kıtasının kuzeybatı kıyılarına kadar uzanır. Adanın ismi, muhtemelen Keltçe kökenli olup "beyaz" anlamına gelen bir kelimeyle ilişkilendirilir. Bu isim, deniz yoluyla gelenlerin gözden kaçıramayacağı Dover'un ünlü beyaz kayalıklarına bir gönderme olarak kabul edilir. Milattan önce 325'te, adanın sahil kıyısını keşfeden Yunan denizci Pytheas, Britanya'dan bahseden ilk kayıtları bırakan kişidir.

Erken Neolitik Dönem boyunca (M.Ö. 4400 - M.Ö. 3300), adada birçok uzun höyük inşa edilmiştir. Bu höyüklerin çoğu günümüzde hala görülebilir durumdadır. Geç Neolitik Dönem'de (M.Ö. 2900 - M.Ö. 2200), büyük taş daireler olarak bilinen yapılar ortaya çıkmıştır. Stonehenge, bu dönemde inşa edilen en ünlü taş dairelerden biridir.

Roma işgalinden önce, adada çoğunlukla Kelt kökenli olduğuna inanılan ve genellikle Britonlar olarak bilinen çeşitli kabileler yaşıyordu. Romalılar adayı "Britannia" olarak biliyorlardı.

MÖ 55 ve 54 yıllarında Galya'dan (bugünkü Fransa) adaya geçen Julius Caesar'ın askeri raporları, tarihi kayıtlara geçer. MS 43'te, imparator Claudius'un emriyle, general Aulus Plautius'un önderliğinde Roma, adayı işgal etti. Plautius, en savaşçı kabilelerden biri olan Catuvellauni'nin bulunduğu Camulodunum'a (bugünkü Colchester) girişini denetlemek için adaya geçti. Yaklaşık 40,000 kişilik dört lejyon ve yardımcı birliklerden oluşan bir ordu ile işgal gerçekleşti.

Roma işgalinin ilk kırk yılı hakkında Tacitus'un kayınpederinin biyografisi sayesinde birçok bilgi elde edilmiştir. Ancak sonraki dönemlere ait edebi kanıtlar çok azdır. Neyse ki, zaman zaman birçok gizemli arkeolojik kanıta rastlanmaktadır. Kuzey Britanya hiçbir zaman tam anlamıyla fethedilememiş olmasına rağmen, Roma İmparatorluğu daha sonra İskoçya'ya akınlar düzenlemiştir. Hadrian Duvarı (MS 120) ve Antoninus Duvarı (MS 142-155) gibi büyük surları inşa ederek izlerini bırakmışlardır ve bugün hala birçoğu ziyaret edilebilir durumdadır. Britanya her zaman sıkı bir şekilde korunmuştu ve Romalı valiler zaman zaman imparatorluğun iktidarını ele geçirmek için girişimlerde bulunmuştur.

MS 4. yüzyılın sonunda, Britanya'daki Roma varlığı "barbar" güçler tarafından tehdit ediliyordu. Piktler (bugünkü İskoçyalılar) ve Skotiler (İrlandalılar) kıyıya baskın yaparken, Kuzey Almanya'dan Saksonlar ve Angluslar güney ve doğu İngiltere'yi işgal ediyordu. 410 yılında Roma ordusu geri çekildi. Britanyalılarla olan mücadelelerden sonra Angluslar ve Saksonlar galip geldiler ve Karanlık Çağlar boyunca (M.S 450 - M.S 800) Britanya'nın çoğunda kendilerini hükümdar ilan ettiler.